Diferencia entre revisiones de «Castillo de Sibirana»

Contenido eliminado Contenido añadido
Juanpabl (discusión · contribs.)
m Norabuena a totz! (paratz cuenta con devantar y devantadera, que no paraba cuenta que no ye lo mesmo: debant, adebant, adebantar (de ab ante), que devantar < levant < levare)
Juanpabl (discusión · contribs.)
m gran articlo, Manuel. (arribar + en, plegar + en)
Línea 81:
 
== Acceso ==
Ta plegar dicaen Sibirana, cal partir d'a pista (hue asfaltata) que dende [[Luesia]] porta enta o [[pozo de Pigalo]] y contina enta as [[Penyas de Santo Domingo]], [[Longars (Cinco Villas)|Longars]] y [[Lobera d'Onsella]], prenendo una pista que marcha enta a cucha, por o cauz d'o barranco de Sibirana, en dirección a o norueste.
 
Antiparte, tamién se puet plegar aen o castiello a piet, dende [[Petiella d'Aragón]] u a traviés d'o [[Senders de Gran recorrito|GR]] que dende [[Sos d'o Rei Catolico]] marcha enta o [[castiello de Royta]], a traviés d'un camín prou intresant dende os puntos de gollata historico, natural u paisachistico.
 
== Arquitectura ==
Línea 107:
En a frontera oriental d'a torre occidental se puet veyer una puerta de dentrada con [[arco de meyo punto]], con una piedra tallata de gran tamanyo que cumple funcions de [[dintel]], y tamién una ventana en a suya parte superior, en a quala se hi puet veyer tamién os foratos ta devantar-ie superestructuras en fusta.
 
Cal parar cuenta que denguna d'as torres tién uberturas en a suya frontera norte, por dos motivos diferents. D'una man, ye dende o norte d'a on en plegan os [[viento]]s fríos d'o norte, o dito [[cierzo]], que en a comarca d’as [[Cinco Villas]] gosa plegar aen velocidatz amanatas a os 100 km/h (encara que as construccions de Sibirana se troban en parti a cubierto d'o viento por a configuración d'as montanyas, en estar en a versant sud d'a sierra de Santo Domingo). D'atra man, bi ha tamién finalidatz esfensivas en ixa carencia d’uberturas, en estar ixa a parte mas accesible d'o conchunto esfensivo.
 
Sindembargo, no ha plegato dica hue o [[lienzo]] que uniba as dos torres, ni tampoco as posibles edificacions exteriors d'o castiello, encara que sí que se conservan bellos repuis de [[paret]]z baixo as partes inferiors d’a torre occidental, fácil que ta reforzar a impenetrabilidat d'a edificación esfensiva.
Línea 116:
Ista ilesia, fácil que coetania d'o castiello, ye tamién construyita en estilo [[Arquitectura romanica|romanico]], estando ornamentalment una construcción muit simpla. José Luis Aramendía diz que ye de prencipios d’o [[sieglo XIII]], decindo tamién que s'encluye en o subestilo d'o [[romanico chaqués]]. <ref name="Aramendía"/>
 
L'armita s'orienta enta l'este, tenendo una sola [[Nau (arquitectura)|nau]], <ref name="Aramendía"/> con [[telladotellato]] de [[viga]]s de fusta y [[tella arabe]], esblodregatoesboldregato quasi de raso en os [[anyos 2000]]. Fácil que quan lo devantoron estase un tellato nomás que en fusta, u puet estar que con un tellato de [[pizarra]], como se feba tradicionalment en a redolada y se decumenta en construccions parellanas.
 
L'armita de Santa Quiteria tién nomás que un solo [[abside]] en o suyo canto oriental.<ref name="Aramendía"/> La construyoron con [[sillar]]s perfectament tallatos y de gran calidad, tenendo por ixo una serena belleza arquitectonica.
Línea 129:
A o canto d'o camín, a la suya dreita y a o piet d'o castiello, se troban os repuis de l'antigo lugar de Sibirana, hue albandonato.
 
Ye un chicot grupet de viviendas, fácil que no más de diez u dotze, encara que en l'arredol se puedenpuede trobar quantos atros repuis d'edificios.
 
Totz os edificios son hue espaldatos y parcialment cubiertos de vechetación, encara que se i puet veyer prous elementos como ta poder fer un plano d'as edificacions. Cal esmentar os [[Pilar (arquitectura)|pilars]] centrals en os qualos descansaban as [[viga]]s de fusta, pilars que hue continan parcialment en piet, encara que s'esboldregoron a resta de partis d'os edificios. Tamién continan en piet bellas paretz prou recias, construyitas con piedra de buena calidat, a quala cosa ha feito posible a suya subsistencia dica hue.
 
No ye posible precisar con exactitut quan se despobló o lugar d'os suyos habitants, pero ye fácil que ixo s'escaiciese mientres os sieglos [[sieglo XVII|XVII]] y [[sieglo XVIII|XVIII]]. As causas d'ixe albandono se puedenpuede trobar en a suya ubicación, en una zona difícil ta l'[[agricultura]], chunto con as quantas [[epidemia]]s que despobloron muitos otros lugars d'[[Aragón]] a finals d'a [[Edat Meya]] y prencipios d'a [[Edat Moderna]]. Cal fer constar, sindembargo, que fácil que o lugar continase habitato, encara que ya no como lugar sino como [[pardina]]; asinas, encara se troban referencias a chent que i viviba a meyatos y finals d'o sieglo XVIII, en o libro de baptismos de [[Petiella d'Aragón]].
 
== Enrastres externos ==