Publio Mumio Sisenna

(Redirigido desde «Publius Mummius Sisenna»)

Publio Mummio Sisenna[a]​ fue un político romano del siglo II, que desempeñó el cargo de gobernador de la provincia de Britania.

Publio Mumio Sisenna
Información personal
Nacimiento Siglo Ijuliano Ver y modificar los datos en Wikidata
Bética (Antigua Roma) Ver y modificar los datos en Wikidata
Información profesional
Ocupación Político Ver y modificar los datos en Wikidata
Cargos ocupados

Carrera pública editar

De familia senatorial de la ciudad de Hispalis (Sevilla, España) en la muy romanizada provincia de la Bética,[2]​ aunque su carrera hasta el consulado no es desconocida.

 
Restos del Vallum, en la Muralla de Adriano.

En el año 133 fue nombrado cónsul ordinario junto a Marco Antonio Híbero.[3]​ Aunque no tenía experiencia militar ni administrativa —al menos no como gobernador de provincia—, fue elegido para sustituir en el gobierno de Britania[4]​ a Sexto Julio Severo cuando este fue convocado con urgencia para sofocar la Rebelión de Bar Kojba en Judea. El hecho de elegir a alguien sin experiencia para reemplazar a una importante figura como Severo indica la situación de emergencia que atravesaba el Imperio —al menos a ojos de Adriano—, ya que Britania era para el emperador uno de los territorios más importantes desde la rebelión de los brigantes y el inicio de la construcción del Muro de Adriano. A favor de Mumio Sisenna puede alegarse que en esa época contaba con cincuenta años de edad, por lo que era considerado un hombre de gran experiencia, una cualidad muy valorada en esa época.

Su administración se caracterizó por un periodo pacífico en el que se finalizó la construcción del muro. Es probable que su gobierno fuera el encargado de edificar el Vallum,[b]​ así como de reconstruir el tercio occidental del muro de piedra y desarrollar las defensas marítimas occidentales, una extensión del muro a lo largo de la costa de Cumbria.

Descendencia editar

Su hijo fue Publio Mumio Sisena Rutiliano, consul suffectus en 146, bajo Antonino Pío.

Notas editar

  1. En latín, P. Mummius Sisenna.[1]​ Su cognomen también se escribe Sisena en español.
  2. El vallum del muro de Adriano consiste en una enorme zanja y en un talud de tierra, construidos en paralelo al muro por su parte sur. Vallum era un término que, en general, servía para designar a cualquier zanja defensiva romana.

Referencias editar

  1. PIR2 M 0710.
  2. Así lo indica la inscripción dedicada a su hijo AE 1983, 518 = CILA 2-2, 589, Tomares (Sevilla (España): [P(ublio) M]ummio [P(ubli) f(ilio)] / [Gal(eria) S]isenna[e Ru]/[tiliano] Xv[ir(o) stli]/[tibus iudicandis----
  3. Así lo indican las siguientes inscripciones:
    • CIL VI 10299 = InscrIt. 13-1, 33 = AE 1981, 25, Roma (Italia):-----] / [lustr(um) XXVII] / [co(n)s(ules)] / [M(anius) Acilius Glabrio] / [C(aius) Bellicius Torquatus] / [M(arcus) Valerius Asiaticus II] / [L(ucius) Epidius Aquilinu]s / [M(arcus) Annius Verus] III / [C(aius) Eggius Ambib]olus / [T(itus) Atilius Titia]nus / [M(arcus) Gavius Ga]llican(us) / [L(ucius) Nonius Aspr]enas II / [M(arcus) Annius Lib]o / [q(uin)]q(uennales) / [G]allus / [---]erus / [---C]haroti / [--- Epa]gathus / [---]rus / [---- /
    / -----] / [lu]str(um) XXIIX / co(n)s(ules) / [P(ublius) Iu]ventius Celsus II / [L(ucius)] Neratius Marcellus I[I] / Q(uintus) Fabius Catullinus / M(arcus) Flavius Aper / M(arcus) Antonius Rufinu[s] / Ser(vius) Laena(s) Pontianu[s] / 'C(aius) Serius Augurinu[s] / C(aius) Trebius Sergianu[s] / C(aius) Antonius Hiberu[s] / P(ublius) Mummius Sisenn[a] / quinq(uennales) / M(arcus) Valerius Regill[us] / C(aius) Iulius Clem[ens] / M(arcus) Iunius Succe[ssus] / M(arcus) Minicius Marc[---] / C(aius) Septicius Dor[---] / M(arcus) Ulpius Par[----] / [lust]r(um) XX[IX] / [---- / / [lustr(um) XXXXII(?)] / [co(n)s(ulibus)] / [Anullino II et Frontone] / [Severo et Victorino] / [Muciano et Fabiano] / [Imp(eratoribus) Severo III et Antonino] / [Plautiano II et Geta II] / [quin]q(uennales) / [-- Servilius Zeth]us(?) / [C(aius) Iulius Satur]ninus / [C(aius) Apuleius Philu]menus / [- Monnienius Pri]scus / [--- Fau]stinus / [in loc(o) Fausti]ni def(uncti) / [--- Iulius C]hryses / [Q(uintus) Annaeus] Philetus // ] / [quinq(uennales)] / M(arcus) [---] / Q(uintus) Ma[rcius Eutyches(?)] / T(itus) Mar[senius Adiutor(?)] / M(arcus) Sal[---] / T(itus) Flav[ius Faustinus(?)] / C(aius) Iuli[us Eutyches(?)] // [lustr(um) XXXXIV] / [co(n)s(ulibus)] / [Pompeia]no [et Avito] / [Faustino] et Ruf[ino] / [Gentian]o et Bas[so] / [Aspr]o II et Aspr[o] / [Imp(eratore) Antonino IIII et Balbino II] / [---- / / [lustr(um) XXXXVI] / [co(n)s(ulibus)] / [Imp(eratore) Antonino II et Sacerdote] II / [Imp(eratore) Antonino III et Comazon]te II / [Sabiniano et Seleuc]o / [Imp(eratore) Alexandro A]ug(usto) / [Maximo II et Aeliano] / [--- / / Lustr(um) XX[XXVII] / co(n)[s(ulibus)] / Iuliano II e[t Crispino] / Fusco II e[t Dextro] / Imp(eratore) [[A[l]ex[andro]] II et Marcello II] / [Albino et Maximo] / [Modesto II et Probo] / [----- / / lustr(um) XXXXVIII / co(n)s(ulibus) / [Imp(eratore) Al]exan[dro III et Dione II] / [Agricola et Clementino] / [Pompeiano et Paeligniano] / [Lupo et Maximo] / [Maximo et Paterno] / [-----------
    • CIL VI 13505 Roma (Italia): L(ucius) Balbilius Numitori/anus natus pr(idie) Idus Maias / Antonio Hibero et / Mummio Sisenna co(n)s(ulibus) / decessit VII K(alendas) Ianuarias / Orfito et Prisco co(n)s(ulibus) / q(ui) vix(it) an(nos) XVII m(enses) VII d(ies) XII / Numitoria Cleopatra mater / infelicissima fecit // Diis(!) Manibus / M(arcus) Crispinius Hermes fecit / se vi< v = B >o et sibi et suis et liber/tis libertabusq(ue) posteris/que eorum h(uic) m(onumento) d(olus) m(alus) a(besto) / in fronte p(edes) XII in agro p(edes) XIII
    • CIL XI 3898, Capena (Italia): [M(arco) Antonio] Hiber[o et P(ublio)] / [Mummio Si]senna [co(n)s(ulibus) ---] / [--- Kal(endas)] Aug(ustas) [ludos deder(unt) --] / [---]GO[-----------
    • CIL XIV 2112 = AE 1983, 181 = AE 2003, 288 = AE 2010, 26, Lanuvio (Italia): L(ucio) [Ceionio] Commodo Sex(to) Vettuleno Civica Pompeiano co(n)s(ulibus) a(nte) d(iem) V Idus Iun(ias) / [Lanuvi in] templo Antinoi in quo L(ucius) Caesennius Rufus / [patronu]s municipi(i) conventum haberi iusserat per L(ucium) Pompeium / [3]um q(uin)q(uennalem) cultorum Dianae et Antinoi pollicitus est se / [--- d]aturum eis ex liberalitate sua HS XV m(ilium) n(ummum) usum die / [natal]is Dianae Idib(us) Aug(ustis) HS CCCC n(ummum) et die natalis Antinoi V K(alendas) / [Decemb(res)] HS CCCC n(ummum) et praecepit legem ab ipsis constitutam sub tetra/[stylo A]ntinoi parte interiori perscribi in verba infra scripta / [M(arco) Antonio Hiber]o P(ublio) Mummio Sisenna co(n)s(ulibus) Kal(endis) Ian(uariis) collegium salutare Dianae / [3] et Antinoi constitutum L(ucio) Caesennio L(uci) f(ilio) Qui(rina) Rufo dic(tatore) III idemq(ue) patr(ono) / kaput ex s(enatus) c(onsulto) p(opuli) R(omani) / quib[us ex s(enatus) c(onsulto) coire co]nvenire collegiumq(ue) habere liceat qui stipem menstruam conferre vo/len[t unde fiant fune]ra in i< d = T > collegium coeant neq(ue) sub specie eius collegi(i) nisi semel in men/se c[onveniant con]ferendi causa unde defuncti sepeliantur / [quod bonum fa]ust[um fe]lix salutareq(ue) sit Imp(eratori) Caesari Traiano Hadriano Aug(usto) toti{us}que / [do]mu< i = S > [Aug(ustae)] nobis [n]ostris collegioq(ue) nostro et bene a< t = D >que industrie contraxerimus ut / [e]xitus d[efu]nctorum honeste prosequamur itaq(ue) bene conferendo universi consentire / debemus u[t long]o tempore inveterescere possimus tu qui nov< u = O >s in hoc collegi< um = O > / intrare vole[s p]rius legem perlege et sic intra n<e=I> postmodum queraris aut heredi tuo / controver[si]am relinquas lex{s} collegi(i) / [plac]uit universis ut quisquis in hoc collegium intrare voluerit dabit kapitulari nomine / HS C n(ummum) et vi[ni] boni amphoram item in menses sing(ulos) a(sses) V item placuit ut quisquis mensib(us) / contin[uis se]x non pariaverit et ei humanitus acciderit eius ratio funeris non habebitur / etiamsi [tes]tamentum factum habuerit item placuit quisquis ex hoc corpo/re n(ostro) pariatu[s] decesserit eum sequentur ex arca HS CCC n(ummum) ex qua summa decedent exe/quiari nomine HS L n(ummum) qui ad rogu< m = S > dividentur exequiae autem pedibus fungentur / item placuit quisquis a municipio ultra milliar(ium) XX decesserit et nuntiatum fuerit eo exire debebunt / electi ex corpore n(ostro) homines tres qui funeris eius curam agant et rationem populo reddere debebunt / sine dolo m[al]o et si qui< d = T > in eis fraudis causa inventum fuerit eis multa esto quadruplum quibus / [funeraticium] eius dabitur hoc amplius viatici nomine ultro citro sing(ulis) HS XX n(ummum) quod si longius / [a municipio su]pra mill(iarium) XX decesserit et nuntiari non potuerit tum is qui eum funeraverit testa/[tionum tabel]lis signatis sigillis civium Romanor(um) VII et probata causa funeraticium eius sa/[tis dato ampli]us neminem petiturum deductis commodi(i)s et exequiario e lege collegi(i) dari / [sibi petito a co]llegio do< l = I >us malus abesto neque patrono neque patronae neque d[omino] // Neque dominae neque creditori ex hoc collegio ulla petitio esto nisi {si} quis testamento heres / nomina[tu]s erit si quis intestatus decesserit is arbit{e}rio quinq(uennalis) et populi funerabitur / item placuit q[ui]squis ex hoc collegio servus defunctus fuerit et corpus eius a domino dominav[e] / iniquitat{a}e sepulturae datum non fuerit neque tabellas fecerit ei funus imag[ina]/rium fiet item placuit quisquis ex quacumque causa mortem sibi adsciveri[t] / eius ratio funeris non habebitur / item placuit ut quisquis servus ex hoc collegio liber factus fuerit is dare debebit vini [bo]/ni amphoram item placuit quisquis magister suo anno erit ex ordine al[bi] / ad cenam faciendam et non observaverit neque fecerit is arcae inferet HS XXX n(ummum) / insequens eius dare debebit et is eius loco restituere debebit / ordo cenarum VIII Id(us) Mar(tias) natali Caesenni [---]i patris V Kal(endas) Dec(embres) nat(ali) Ant[inoi] / Idib(us) Aug(ustis) natali Dianae et collegi(i) XIII K(alendas) Sept(embres) na[t(ali) Caes]enni Silvani fratris pr(idie) N[on(as) ---] / natali Corneliae Proculae matris XIX K(alendas) Ian(uarias) na[tal(i) Cae]senni Rufi patr(oni) munic[ipii] / magistri cenarum ex ordine albi facti qu[oqu]o ordine homines quaterni ponere debeb[unt] / vini boni amphoras singulas et panes a(ssium) II qui numerus collegi(i) fuerit et sardas n[u]/mero quattuor strationem caldam cum ministerio / item placuit ut quisquis quinquennalis in hoc collegio factus fuerit is a sigillis eius temporis / quo quinquennalis erit immunis esse debebit et ei ex omnibus divisionibus partes dupla[s] / dari item scribae et viatori a sigillis vacantibus partes ex omni divisione sesquip[las] / dari placuit / item placuit ut quisquis quinquennalitatem gesserit integre ei ob honorem partes ses[qui]/plas ex omni re dari ut et reliqui recte faciendo idem sperent / item placuit si quis quid queri aut referre volet in conventu referat ut quieti et / hilares diebus sollemnibus epulemur / item placuit ut quisquis s<e=I>ditionis causa de loco in alium locum transierit ei multa es/to HS IIII n(ummum) si quis autem in obprobrium alter alterius dixerit aut tu[mul]/tuatus fuerit ei multa esto HS XII n(ummum) si quis quinquennali inter epulas / obprobrium aut quid contumeliose dixerit ei multa esto HS XX n(ummum) / item placuit ut quinquennalis sui cuiusque temporis diebus sollemn[ibus ture] / et vino supplicet et ceteris officiis albatus fungatur et die[bus natalibus] / Dianae et Antinoi oleum collegio in balinio publico pon[at antequam] / epulentur
    • CIL XV 471,1 a 11, Roma (Italia): Hib(ero) et Sisen(na) co(n)s(ulibus) Peduc(aei) Lupul(i) / ex fig(linis) Rhodin(ianis) Caes(aris) n(ostri)
    • CIL XV 508,1 a 5, Roma (Italia): [Hib(ero) et Si]sen(na) co(n)s(ulibus) / ex pr(aediis) Ulp(i) Ulpian(i) Sal(arese)
    • AE 1903, 259 = AE 1947, 143, Beirut (El Líbano): Opp(ia) Tholomaei fil(ia) Pyrbiste vixit annis XXXIII in XVI Kal(endas) Octob(res) M(arco) Antonio Hibero et Sis< e = L >[nn]a co(n)s(ulibus)
    • AE 1983, 69, Roma (Italia): I(ovi) O(ptimo) M(aximo) / M(arcus) Ulpius / Octavius / veteranus / Cl(audia) Viruni missus / honesta missione / Hibero et Sisenna co(n)s(ulibus) / ex numero eq(uitum) / sing(ularium) Aug(usti) tur(ma) L(uci) Candi(di) / v(otum) s(olvit) l(ibens) m(erito)
    • AE 1994, 1519 = RMD III, 158: ------] quas / [--- i]is / [---- cu]m i(i)s / [---- dumtaxa]t sing(uli) / [ // Imp(erator) Caesar divi Traiani Parthici f(ilius) / divi Nervae nepos Traianus Hadria/nus Aug(ustus) pont(ifex) max(imus) trib(unicia) pot(estate) XVII co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) / equitib(us) qui inter singular(es) milita/ver(unt) quibus praeest Clodius Gallus / quinis et vicenis pluribusve stipen/di(i)s emeritis dimissis honesta mis/sione quorum nomina subscripta / sunt ipsis liberis posterisque eorum / civitatem dedit et conub(ium) cum uxorib(us) / quas tunc habuissent cum est civi/tas iis data aut si qui caelibes essent / cum i(i)s quas postea duxiss(ent) dumtaxat / [si]nguli singulas a(nte) d(iem) VI Id(us) Apr(iles) [M(arco) A]ntonio Hibero / [P(ublio) Mu]mmio Sisenna co(n)s(ulibus) / [Val]eri filio Valerio Oesco [descript(um) et rec]ognit(um) ex tabula aenea / [quae fixa est R]omae in muro post / [templum divi Au]g(usti) ad Minervam // Ti(beri) Claudi [Menandri] / P(ubli) Atti Sev[eri] / P(ubli) Atti Festi / L(uci) Equiti Gemelli / Q(uinti) Lolli Festi / T(iberi) Villi Agath[3] / C(ai) Vettieni He[rmetis]
    • AE 2004, 203, Roma (Italia): Hib(ero) et Sisen(na) co(n)s(ulibus) / Ulp(i) Ulpiani / Sal(arese)
    • AE 2005 1716: [Imp(erator) Caesar divi Traiani Parthici fi(lius) divi Neruae nepos Traianus Hadrianus Aug(ustus) pontif(ex) max(imus) trib(unicia) potest(ate) XVII co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) a(nte) d(iem) ---- M(arco)] Anto[nio Hibero] P(ublio) Mumm[io Sisenna co(n)s(ulibus) // ----] / [C(ai) Vettieni [----
  4. Así lo prueba el diploma militar CIL XVI 82 = RIB II-1, 2401,08 = AE 1929, 97, Wroxeter (Gran Bretaña): [Imp(erator) Caes(ar) divi Traiani f(ilius) divi] Nerv(ae) nepos Tra[ian]us / [Hadrianus Aug(ustus) pont(ifex) max(imus) trib(unicia) pot(estate)] XVIIII co(n)s(ul) III p(ater) p(atriae) / [eq(uitibus) et ped(itibus) qui mil(itaverunt) in al(is) --- et coh(ortibus)] XXXI quae app(ellantur) Aug(usta) Gal(lorum) / [Proc(uleiana) ---] et Petr(iana) |(miliaria) et I Ast(urum) et Tun(grorum) / [et ---]r() et I Vard(ullorum) |(miliaria) et I et II / [---]ng() oo(miliaria) et I Ham(iorum) et I et II Dal(matarum) / [---]n() naut(arum) et I B(a)et(asiorum) et I Bat(avorum) / [---] et III et IIII et VI Nerv(iorum) / [---] et V Gal(lorum) et VII Thr(acum) et / [sunt in Britann(ia) sub Mummio] Sisenna quin(is) et vic(enis) / [plu(ribus)ve stip(endiis) emer(itis) dimissis honest(a) missione quo]r(um) nom(ina) subscr(ipta) sunt ips(is) / [liberis posterisq(ue) eor(um) civit(atem) dedit et] con(ubium) cum ux(oribus) quas tunc / [habuissent cum est civit(as) iis da]t(a) aut si q(ui) cael(ibes) ess(ent) cum / [iis quas postea duxissent du]mtax(at) sin(guli) sing(ulas) // [ quin(is) e]t viceni[s] / [plurib(us)ve stip(endiis) emerit(is) dimiss]is honest(a) missione / [quor(um) nomina subsc]ript(a) sunt ipsis liberis pos/[teris]q(ue) eor(um) civit(atem) dedit et conub(ium) cum uxoribus / quas tunc habuissent cum est civit(as) iis data / aut si qui caelib(es) essent cum iis quas pos{t}t(ea) du/xissent dumtaxat singuli singulas / a(nte) d(iem) XVIII K(alendas) Mai(as) / L(ucio) Tutilio Pontiano P(ublio) Calpurnio Atiliano co(n)s(ulibus) / coh(ortis) II Dalmatarum cui prae(e)st / [--- I]ulius Maximus Roma / ex pedite / [Ma]nsueto Luci f(ilio) Trever(o) / [des]cript(um) et recognit(um) ex tabul(a) aenea quae fixa est / Romae in muro post templum divi Aug(usti) ad Minervam /-----

Bibliografía editar


Cónsul del Imperio romano
Predecesores
Cayo Junio Serio Augurino
Cayo Trebio Sergiano
32
con
Marco Antonio Híbero
133
Sucesores
Lucio Julio Urso Serviano (III)
Tito Vibio Varo
134
Gobernador de Britannia
Predecesor
Sexto Julio Severo
en el periodo
133-135
Sucesor
Desconocido