Lucio Nonio Calpurnio Torcuato Asprenas

Lucio Nonio Calpurnio Torcuato Asprenas (en latín: Lucius Nonius Calpurnius Torquatus Asprenas) fue un senador romano de los siglos I y II que desarrolló una dilatada carrera política bajo los imperios de Nerón, la dinastía Flavia, Nerva, Trajano y Adriano.

Lucio Nonio Calpurnio Torcuato Asprenas
Información personal
Nacimiento Siglo Ijuliano Ver y modificar los datos en Wikidata
Fallecimiento Siglo IIjuliano Ver y modificar los datos en Wikidata
Familia
Padre Lucio Nonio Calpurnio Torcuato Asprenas Ver y modificar los datos en Wikidata
Información profesional
Ocupación Político Ver y modificar los datos en Wikidata
Cargos ocupados

Orígenes familiares editar

Descendiente de la gens Nonia, una familia senatorial de abolengo, que había proporcionado cónsules a la República romana y a la dinastía Julio-Claudia, era hijo de Lucio Nonio Calpurnio Torcuato Asprenas, consul suffectus en el año 78, y de Arria Calpurnia.

Carrera política editar

Su cursus honorum debió comenzar a finales del imperio de Nerón; sus primeros cargos conocidos aparecen en una inscripción de Éfeso,[1]​ que indica que era miembro de dos importantes colegios sacerdotales romanos: el de los Augures y, dentro del culto imperial, el de los sodales Augustales. También nos informa de que fue consul ordinarius en el año 94, a finales del imperio de Domiciano[2]​ y procónsul de la provincia romana de Asia en el periodo 107-108, ya bajo Trajano, lo que es un lapso de tiempo bastante largo entre su consulado y su proconsulado lo que indica que tuvo dificultades para hacerse valer con Nerva y Trajano. Su carrera culminó con un segundo consulado, como consul ordinarius bis en el año 128, ya bajo el imperio de Adriano y con una edad bastante avanzada.[3]

Familia editar

Su hija Torcuata contrajo matrimonio con Lucio Pomponio Baso, consul suffectus en el año 118.

Referencias editar

  1. AE 1924, 73, Éfeso (Turquía): L(ucio) No[nio L(uci) f(ilio) Calpurnio] / To[rquato Asprenati co(n)s(uli)] / aug[uri sodali Augustali ---] / proco(n)s(uli) pro[vinciae Asiae] / C(aius) Vibius Sal[utaris amico] / opt[imo]
  2. Otras inscripciones:
    • CIL VI 5797 = CIL VI 25527 Roma (Italia): P(ublius) Rubrius Trophimus et P(ublius) / Rubrius Agatho solarium / refecerunt et vermiculum / straverunt item pavimentum / spicam straver(unt) et sedilia / circumitum refecerunt i< m = N >pensa sua / L(ucio) Nonio Torquato Asprenate / T(ito) Sextio Magio Laterano co(n)s(ulibus)
    • CIL XVI App, 12 = AE 1910, 75 = AE 1911, 25 = AE 1911, 212 = AE 1912, 264 = AE 1912, 287 = AE 1934, 1 = AE 1950, 240, El-Fayum (Egipto): C(aius) Epidius C(ai) f(ilius) Pol(lia) / Bassus vet(eranus) / L(ucius) Petronius L(uci) f(ilius) Pol(lia) / Crispus vet(eranus) / M(arcus) Plotius M(arci) f(ilius) Pol(lia) / Fuscus vet(eranus) / M(arcus) Antonius M(arci) f(ilius) Pol(lia) / Celer vet(eranus) / P(ublius) Audasius P(ubli) f(ilius) Pol(lia) / Paullus vet(eranus) / M(arcus) Antonius Lon/gus P< o = U >ll(ia) vet(eranus) / L(ucius) Petronius Niger / vet(eranus) / L(ucius) Valerius Clemen(s) / vet(eranus) / M(arcus) Antonius Ger/manus vet(eranus) // L(ucio) Nonio Calpurnio Torquato Asprenate T(ito) Sextio Magio Laterano / co(n)s(ulibus) VI Non(as) Iulias anno XIII Imp(eratoris) Caesaris Domitiani / Aug(usti) Germanici mense Epip die VIII Alex(andriae) ad Aegyptum / M(arcus) Valerius M(arci) f(ilius) Pol(lia) Quadratus vet(eranus) dimissus honesta / missione ex leg(ione) X Fretense testatus est se descriptum / et recognitum fecisse ex tabula aenea quae est fixa / in Caesareo magno escendentium scalas secundas / sub porticum dexteriorem secus aedem Veneris mar/moreae in pariete in qua scriptum est et id quod infra scriptum es[t] / Imp(erator) Caesar divi Vespasiani f(ilius) Domitianus Aug(ustus) Germanicus / pontifex maximus trib(unicia) potest(ate) VII imp(erator) XIII censor perpetuus / p(ater) p(atriae) dicit visum est mihi edicto significare universoru[m] / vestrorum u< t = I > veterani milites omnibus vectigalib[us] / portitoribus publicis liberati immunes esse deben[t] / ipsi coniuges liberique eorum parentes qui coniubia eo/rum sunt ut omni opt< i = U >mo iure c(ives) R(omani) esse possint et om[ni] / immunitate liberati apsolutique (!) sint et omnem i[mmu]/nitatem (!) q(ui) s(upra) s(cripti) s(unt) parentes liberique eorum idem iuri[s] / idem condicionis sint utique praedia domus tabern[ae] / invitos [---] veteranos [---]onis [ // [---- v]eteranorum cum uxoribus et liberis s(upra) s(criptis) in aere in/scisi aut si qui caelibes sint cum i(i)s quas postea duxissent / dumtaxat singuli singulas qui militaverunt Hierosolym{n}is / in leg(ione) X Fretense dimissorum honesta missione stipendi(i)s eme/ritis per Sex(tum) Hermetidium Campanum legatum Aug(usti) pro praetore / V K(alendas) Ian(uarias) Sex(to) Pompeio Collega Q(uinto) Peducaeo Priscino co(n)s(ulibus) qui militare / coeperunt P(ublio) Galerio Trachalo Ti(berio) Catio et T(ito) Flavio Cn(aeo) Aruleno co(n)s(ulibus) / ex permissum Iuni Rufi praefecti Aegypti L(ucio) Nonio Calpurnio / Torquato Asprenate T(ito) Sextio Magio Laterano co(n)s(ulibus) K(alendis) Iulis anno / XIII Imp(eratoris) Caesaris Domitiani Aug(usti) Germanici mense Epip die VII / ibi M(arcus) Valerius M(arci) f(ilius) Pol(lia) Quadratus cora{a}m ac praesentibus eis / qui signaturi erant testatus est iuratusque dixit per I(ovem) O(ptimum) M(aximum) et Genium / sacratissimi Imp(eratoris) Caesaris Domitiani Aug(usti) Germanici in militia / sibi L(ucium) Valerium Valentem et Valeriam Heraclun et Valeriam / Artemin omnes tres s(upra) s(criptos) / natos esse eosque in aere incisos civitatem / eiusdem / Romanam consecutos esse beneficio Opt< i = U >mi principis
  3. Así lo atestiguan las siguientes inscripciones:
    • AE 1926, 151 = AE 1928, 80 = AE 1939, 309 (Egipto): L(ucio) Nonio Torquato Asprenate II M(arco) Annio / Libone co(n)s(ulibus) Idib(us) April(ibus) anno XII Imp(eratoris) / Caesaris Traiani Hadriani Aug(usti) mense / Parmuthi die XVIII Alex(andriae) ad Aeg(yptum) / descriptum et recognitum ex tabula pro/fes(s)ionum quibus liberi nati sunt / quae tabula proposita erat in foro Aug(usti) / in qua scriptum fui< t = D > id quod infra scri/ptum est M(arco) Claudio Squilla Gallicano / T(ito) Atilio Rufo Titiano co(n)s(ulibus) anno XII Imp(eratoris) / Caesaris Traiani Hadriani Aug(usti) T(ito) Flavi(o) / Titiano praef(ecto) Aeg(ypti) profes(s)iones liberorum / acceptae citra causarum cognitionem // tab(ula) VIII pag(ina) II amplioribus litteris / scriptum est L(ucio) Nonio Torquato Asprenat[e] / II M(arco) Annio Libone co(n)s(ulibus) et post alia pag(ina) IX / VI Kal(endas) Apri(les) / C(aius) Herennius Geminianus HS CCCLXXV / fi(liam) n(atam) Herenniam Gemellam / ex Diogenide M(arci) f(iliam) Thermu/thario V Idus Mart(ias) q(uae) p(roximae) / f(uerunt) c(ivem?) R(omanam?) e(xscripsi?) ad K(alendarium?) // M(arci) Iuli Capitolini / L(uci) Petroni Celeris / C(ai) Iuli Blandiani / M(arci) Antisti Longi / C(ai) Semproni Valentis / T(iti) Flavi Macrini / M(arci) Antoni Clementis
    • CIL VI 10048 = AE 1957, 20 = AE 1967, 127 = AE 2006, 142 = AE 2006, 153 = AE 2008, 176, Roma (Italia): [C(aius) Appu]leius Diocles agitator factionis russatae / [nati]one Hispanus Lusitanus annorum XXXXII mens(ium) VII d(ierum) XXII / [is pri]mum agitavit in factione alb(ata) Acilio Aviola et Corellio Pansa co(n)s(ulibus) / [primu]m vicit in factione eadem M(anio) Acilio Glabrione C(aio) Bellicio Torquato co(n)s(ulibus) / [item p]rimum agitavit in factione prasina Torquato Asprenate II et Annio Libone co(n)s(ulibus) primum vicit / [in faction]e russata Laenate Pontiano et Antonio Rufino co(n)s(ulibus) summa quadriga agitavit annis XXIIII missus ostio IIII CCLVII / [vicit |(mille)CCC]CLXII a pompa CX singularum vicit |(mille)LXIIII inde praemia maiora vicit LXXXXII XXX(milium) XXXII ex his seiuges III XXXX(milium) XXVIII / [ex his seiuge]s II L(milium) XXVIIII inde septeiuge I LX(milium) III binarum vicit CCCXXXXVII trigas ad HS XV(milia) IIII ternarum vicit LI ad honorem venit II(milia)/[DCCCC tulit s]ecundas DCCCLXI tertias DLXXVI quartas ad HS |(mille) I frustra exit |(mille)CCCLI ad venetum vicit X ad albatum vicit LXXXXI inde ad HS XXX(milia) II / [rettulit quaest]um HS CCCLVIII LXIII(milium) CXX praeterea bigas mi(liarias) vicit III ad albatu(m) I ad prasinu(m) II occupavit et vicit DCCCXV successit et vicit LXVII / [praemisit et vici]t(?) XXXVI variis generibus vic(it) XXXII eripuit et vicit DII prasinis CCXVI venetis CCV albatis LXXXI equos centenarios fecit n(umero) VIIII et ducenar(ium) I / insignia eius / [---]to sibi quo anno primum quadrigis victor exstitit bis eripuit bis actis continetur Avilium Teren(tium) factionis suae primum omnium vicisse |(mille)XI ex quibus anno uno plurimum vincendo vicit / [--- at Diocles quo an]no primum centum victorias consecutus est victor CIII singularum vicit LXXXIII adhuc augens gloriam tituli sui praecessit Thallum factionis suae qui primus in factione russata / [--- at Dio]cles omnium agitatorum eminentissimus quo anno alieno principio victor CXXXIIII singularum vicit CXVIII quo titulo praecessit omnium factionum agitatores qui unquam / [certaminibus ludorum ci]rcensium interfuerunt omnium admiratione merito notatum est quod uno anno alieno principio duobus introiugis Cotyno et Pompeiano vicit LXXXXVIIII LX(milia) I L(milia) IIII XL(milia) I XXX(milia) II / [ille --- fact]ionis prasinae victor |(mille)XXV primus omnium urbis conditae ad HS L(milia) vicit VII Diocles praecedens eum introiugis tribus Abigeio Lucido Parato L(milia) vicit VIII / [item praecedens C]ommunem Venustum Epaphroditum tres agitatores miliarios factionis venetae [qui] ad HS L vicissent XI Diocles Pompeiano et Lucido duobus introiugis L(milia) vicit / [XII(?) ille ---] factionis prasinae victor oo(mille)XXV et Flavius Scorpus victor II XLVIII et Pompeius Musclosus victor III DLVIIII tres agitatores victores VI DCXXXII ad HS L(milia) vicerunt XXVIII / [at Diocles omnium agitatorum emi]nentissimus victor ooo(mille)CCCCLXXII L(milia) vicit XXVIIII nobilissimo titulo Diocles nitet cum Fortunatus factionis prasinae in victore Tusco victor CCCLXXXVI L(milia) vicit IX Diocles / [in victore Pompeiano victo]r CLII L(milia) vicit X LX(milia) I novis coactionibus et numquam ante titulis scriptis Diocles eminet quod una die seiuges ad HS XL(milia) missus bis utrasque victor eminuit adque amplius / [-----] suisque septem equis in se iunctis numquam ante hoc numero equorum spectato certamine ad HS L(milia) in Abigeio victor eminuit et sine flagello ali(i)s certaminibus ad HS XXX(milia) / [vicit ---]um visus esset his novitatibus duplici ornatus est gloria inter miliarios agitatores primum locum obtinere videtur Pontius Epaphroditus factionis venetae / [qui temporibus Imp(eratoris) nostri Anto]nini Aug(usti) Pii solus victor oo(mille)CCCCLXVII sincularum vicit DCCCCXI ad Diocles praecedens eum victor |(mille)CCCCLXII inter singulares vicit oo (mille)LXIIII isdem temporibus / [Pontius Epaphroditus eripuit] et vicit CCCCLXVII Diocles eripuit et vicit DII Diocles agitator quo anno vicit CXXVII Abigeio Lucido Pompeiano introiugis tribus victor CIII inter / [--- inter em]inentes agitatores introiugis Afris plurimum vicerunt Pontius Epaphroditus factionis venetae in Bubalo vicit CXXXIIII Pompeius Musclosus factionis prasinae / [--- vicit] CXV Diocles superatis eis in Pompeiano victor CLII singularum vicit CXXXXIIII ampliatis titulis suis Cotyno Galata Abigeio Lucido Pompeiano introiugis quinque / victor CCCCXXXXV singularum vicit CCCLXXXXVII
    • CIL VI 10299 = InscrIt. 13-1, 33 = AE 1981, 25, Roma (Italia):----- ] / [lustr(um) XXVII] / [co(n)s(ules)] / [M(anius) Acilius Glabrio] / [C(aius) Bellicius Torquatus] / [M(arcus) Valerius Asiaticus II] / [L(ucius) Epidius Aquilinu]s / [M(arcus) Annius Verus] III / [C(aius) Eggius Ambib]olus / [T(itus) Atilius Titia]nus / [M(arcus) Gavius Ga]llican(us) / [L(ucius) Nonius Aspr]enas II / [M(arcus) Annius Lib]o / [q(uin)]q(uennales) / [---]allus / [---]erus / [--- C]haroti / [--- Epa]gathus / [rus] / [ // ] / [lu]str(um) XXIIX / co(n)s(ules) / [P(ublius) Iu]ventius Celsus II / [L(ucius)] Neratius Marcellus I[I] / Q(uintus) Fabius Catullinus / M(arcus) Flavius Aper / M(arcus) Antonius Rufinu[s] / Ser(vius) Laena(s) Pontianu[s] / C(aius) Serius Augurinu[s] / C(aius) Trebius Sergianu[s] / C(aius) Antonius Hiberu[s] / P(ublius) Mummius Sisenn[a] / quinq(uennales) / M(arcus) Valerius Regill[us] / C(aius) Iulius Clem[ens] / M(arcus) Iunius Succe[ssus] / M(arcus) Minicius Marc[---] / C(aius) Septicius Dor[---] / M(arcus) Ulpius Par[---] / [lust]r(um) XX[IX] / [ ] // [lustr(um) XXXXII(?)] / [co(n)s(ulibus)] / [Anullino II et Frontone] / [Severo et Victorino] / [Muciano et Fabiano] / [Imp(eratoribus) Severo III et Antonino] / [Plautiano II et Geta II] / [quin]q(uennales) / [- Servilius Zeth]us(?) / [C(aius) Iulius Satur]ninus / [C(aius) Apuleius Philu]menus / [- Monnienius Pri]scus / [--- Fau]stinus / [in loc(o) Fausti]ni def(uncti) / [--- Iulius C]hryses / [Q(uintus) Annaeus] Philetus // ] / [quinq(uennales)] / M(arcus) [---] / Q(uintus) Ma[rcius Eutyches(?)] / T(itus) Mar[senius Adiutor(?)] / M(arcus) Sal[---] / T(itus) Flav[ius Faustinus(?)] / C(aius) Iuli[us Eutyches(?)] // [lustr(um) XXXXIV] / [co(n)s(ulibus)] / [Pompeia]no [et Avito] / [Faustino) ef Ruf[ino] / [Gentian]o et Bas[so] / [Aspr]o II et Aspr[o] / [Imp(eratore) Antonino IIII et Balbino II] / [ // [lustr(um) XXXXVI] / [co(n)s(ulibus)] / [Imp(eratore) Antonino II et Sacerdote] II / [Imp(eratore) Antonino III et Comazon]te II / [Sabiniano et Seleuc]o / [Imp(eratore) Alexandro A]ug(usto) / [Maximo II et Aeliano] / [ // Lustr(um) XX[XXVII] / co(n)[s(ulibus)] / Iuliano II e[t Crispino] / Fusco II e[t Dextro] / Imp(eratore) [[A[l]ex[andro]] II et Marcello II] / [Albino et Maximo] / [Modesto II et Probo] / [ // lustr(um) XXXXVIII / co(n)s(ulibus) / [Imp(eratore) Al]exan[dro III et Dione II] / [Agricola et Clementino] / [Pompeiano et Paeligniano] / [Lupo et Maximo] / [Maximo et Paterno] / [--------
    • CIL XV 1433,1 y 2, Roma (Italia): Torquato Aspren(ate) II et Libone co(n)s(ulibus) / ex p(raediis) Pudent(is) op(us) Ser(vili) L(ucius) A(¿?) A(¿?)

Bibliografía editar

  • PIR1, N 99 [1]
  • PIR2, N 133.
  • E. Groag, "L. Nonius Calpurnius Torquatus Asprenas 31)", RE, vol. XVII-1, Stuttgart, 1936, cols. 877-878.
  • Der Neue Pauly, vol. VIII, Stuttgart 1999, col. 993.


Predecesor:
Sexto Pompeyo Colega y Quinto Peduceo Priscino
Cónsul I del Imperio Romano
junto con Tito Sextio Magio Laterano

94
Sucesor:
Domiciano XVII y Tito Flavio Clemente
Predecesor:
Tito Atilio Rufo Ticiano y Marco Gavio Esquila Galicano
Cónsul II del Imperio Romano
junto con Marco Annio Libón

128
Sucesor:
Publio Juvencio Celso Tito Aufidio Henio Severiano II y Lucio Neracio Marcelo II
Predecesor:
Lucio Dasumio Adriano
Gobernador de la provincia romana de Asia
107-108
Sucesor:
Marco Lolio Paulino Décimo Valerio Asiático Saturnino