Pinirampus

género de peces

Pinirampus es un género de peces Siluriformes de agua dulce de la familia de los pimelódidos. Sus 2 especies habitan en aguas templado-cálidas y cálidas de Sudamérica y son denominadas comúnmente motas,[1]barba chatas[2]​ o patíes.[3]

 
Pinirampus

Taxonomía
Reino: Animalia
Filo: Chordata
Clase: Actinopterygii
Subclase: Neopterygii
Infraclase: Teleostei
Superorden: Ostariophysi
Orden: Siluriformes
Familia: Pimelodidae
Género: Pinirampus
Bleeker, 1858
Especie tipo
Pimelodus pirinampu (Pinirampus pirinampu)
(Spix & Agassiz, 1829)
Especies
(ver texto)

Taxonomía editar

Descripción original

Este género fue descrito originalmente en el año 1858 por el naturalista, médico, anatomista comparativo e ictiólogo holandés Pieter Bleeker,[4]​ para incluir a su especie tipo (por monotipia): Pimelodus pirinampu (Pinirampus pirinampu), la cual había sido descrita en el año 1829 por el zoólogo alemán Johann Baptist von Spix junto con el ictiólogo suizo Louis Agassiz.[5]

Historia taxonómica

Por mucho tiempo fue tratado como un género monotípico, hasta que en el año 2019 el investigador Steve Grant le transfirió otra especie: Pinirampus argentina,[6]​ la que hasta ese momento era incluida en el género Megalonema.[7]

Etimología

Etimológicamente, el término Pinirampus se construye con la palabra en latín pinna, que significa ‘aleta’ y tal vez la palabra rampf que en alemán antiguo significa ‘anzuelo’.[8]

Subdivisión editar

Este género está integrado por 2 especies:

Características editar

Son peces de color plateado azulino con tonos verdosos, más grisáceos en lo superior y blancuzcos en lo inferior. Presentan en derredor de su boca varias barbillas, largos apéndices táctiles que les facilitan la localización de sus presas durante la noche o en aguas con altas cargas de limo en suspensión. La aleta adiposa es de base muy ancha, ocupando buena parte del espacio corporal comprendido entre la base posterior de la aleta dorsal y la base superior de la aleta caudal.[3]

La especie que alcanza mayor longitud (Pinirampus pirinampu) alcanza los 120 cm de largo estándar,[10]​ publicándose pesos de hasta 7,68 kg.[11]

Distribución y hábitat editar

Sus especies habitan en ríos de aguas subtropicales o tropicales en el norte y centro de Sudamérica, en las hoyas hidrográficas del Amazonas, Esequibo, Orinoco y del Plata.[6]

Referencias editar

  1. García Dávila, C. R., Sánchez Ribeiro, H., Silva, F., Almendra, M., Mejia de Loayza, J. E., Chávez, A., ... & Nolorbe Payahua, C. (2018). Peces de consumo de la Amazonía peruana. Instituto de Investigaciones de la Amazonía Peruana. ISBN: 9786124372117.
  2. Robins, C. R., R. M. Bailey, C. E. Bond, J. R. Brooker, E. A. Lachner, R. N. Lea and W. B. Scott (1991). World fishes important to North Americans. Exclusive of species from the continental waters of the United States and Canada. Am. Fish. Soc. Spec. Publ. (21):243 p. DOI / ISBN 0-913235-53-9.
  3. a b Almirón, A., J. Casciotta, L. Ciotek & P. Giorgis (2015). Guía de los peces del Parque Nacional Pre-Delta, 2nd ed. Buenos Aires: Administración de Parques Nacionales Ciudad Autónoma de Buenos Aires. 300 pp.
  4. Bleeker P. (1858). De visschen van den Indischen Archipel beschreven en toegelicht. Deel I. Siluri. Acta Societatis Regiae Scientiarum Indo-Neêrlandicae v. 4 (art. 2): i-xii + 1-370.
  5. a b Spix, J. B. von and L. Agassiz (1829-31). Selecta genera et species piscium quos in itinere per Brasiliam annis MDCCCXVII-MDCCCXX jussu et auspiciis Maximiliani Josephi I.... colleget et pingendso curavit Dr J. B. de Spix.... Monachii. Part 1: i-xvi + i-ii + 1-82, Pls. 1-48;, Part 2: 83-138, Pls. 49-101.
  6. a b Grant, S. (2019). Pinirampus argentina (MacDonagh, 1938) the black finned pim. Journal of the Catfish Study Group v. 20 (no. 1): 14-19.
  7. Eigenmann, C. H. (1912). The freshwater fishes of British Guiana, including a study of the ecological grouping of species, and the relation of the fauna of the plateau to that of the lowlands. Memoirs of the Carnegie Museum v. 5 (no. 1): i-xxii + 1-578, Pls. 1-103.
  8. Pinirampus pirinampu en FishBase (Ranier Froese y Daniel Pauly, eds.), en inglés. Consultado el 21 de septiembre de 2019.
  9. MacDonagh, E. J. (1938). Contribución a la sistemática y etología de los peces fluviatiles Argentinos. Revista del Museo de La Plata, Sección Zoología N. S., v. 1 (no. 5): 119-208, Pls. 1-5.
  10. Lundberg, J. G. and M. W. Littmann (2003). Pimelodidae (Long-whiskered catfishes). p. 432-446. In R.E. Reis, S.O. Kullander and C.J. Ferraris, Jr. (eds.) Checklist of the Freshwater Fishes of South and Central America. Porto Alegre: EDIPUCRS, Brasil.
  11. IGFA (2001). Database of IGFA angling records until 2001. IGFA, Fort Lauderdale, USA.